Unicorn startup คืออะไร?

Bytedance-TikTok, Airbnb, Grab, Gojek, Traveloka, Wework, Garena, Xiaomi ฯลฯ ถ้าคุณเคยได้ยินชื่อบริษัทเหล่านี้ ได้ใช้บริการหรือแม้แต่เห็นผ่านตา นั่นหมายความว่าธุรกิจที่กล่าวมาข้างต้นมีการเติบโตและขยายไปทั่วโลกและเป็นธุรกิจต้นแบบให้ผู้ประกอบการหลาย ๆ ท่านนำไปเป็น Role model ในการประสบความสำเร็จ ซึ่งธุรกิจเหล่านี้ล้วนเป็น Startup ที่เรียกว่า ยูนิคอร์น (Unicorn) 

Unicorn Startup คืออะไร

Unicorn (ยูนิคอร์น) หมายถึง ธุรกิจ Startup ที่มีมูลค่าบริษัทมากกว่า 1 พันล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ และยังไม่ได้จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ คำว่า Unicorn ได้ถูกใช้ครั้งแรกโดย Aileen Lee ซึ่งเป็น founder ของบริษัทระดมทุน Cowboy Ventures โดยต้องการที่จะสื่อว่า Startup ที่มีมูลค่าสูงขนาดนี้เป็นสิ่งที่หาได้ยากมาก ๆ เหมือนในตำนานของยูนิคอร์น เพราะในขณะนั้นมีเพียง 0.7 เปอร์เซ็นต์ของบริษัทที่มีอายุไม่เกิน 10 ปีที่สามารถสร้างมูลค่าได้มากกว่า 1 พันล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ หลังจากนั้นคำว่า Unicorn ก็ถูกใช้อย่างแพร่หลายในวงการสตาร์ตอัป

^{Unicorn startups (Image: brandage.com )}

จุดสังเกต Unicorn ที่ประสบความสำเร็จ

จากตัวอย่างที่หยิบยกขึ้นมาข้างต้น เราจะสังเกตได้ว่า Unicorn Startup ที่ประสบความสำเร็จแต่ละตัวมีความคล้ายคลึงกันบางอย่างในด้านของเทคโนโลยีที่ทันสมัย ลองมาดูให้ละเอียด ๆ ว่าองค์ประกอบเหล่านั้นมีอะไรอีกบ้าง

Disruptive innovation

เห็นได้ชัดเจนเลยว่า startup เหล่านี้ได้สร้างการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในเทคโนโลยี และแนวทางการดำเนินชีวิตของเรา ยกตัวอย่างเช่น Grab / Uber ที่เข้ามาเปลี่ยนแปลงวิถีการเดินทางไปในที่ต่าง ๆ โดยการเรียกรถผ่านแอปพลิเคชันที่สะดวกสบาย หรือ Airbnb ที่เข้ามาเปลี่ยนแนวทางในการท่องเที่ยวของผู้คน โดยการจองห้องพักของผู้ให้เช่าได้ผ่านเว็บไซต์และแอปพลิเคชัน ซึ่งทั้งสองธุรกิจเป็นตัวอย่างที่ดีของการสร้างแพลตฟอร์มที่รวมกลุ่ม User จากทางฝั่ง Demand และ Supply ไปพร้อม ๆ กัน

^{Unicorn startups (Image: thailand-business-news.com)}

Being the ‘Firsts’

แน่นอนว่าการเป็น first mover ย่อมได้เปรียบกว่าคู่แข่งที่มาทีหลัง startup ที่ประสบความสำเร็จส่วนมากมีแนวคิดที่ต้องการเปลี่ยนแปลงการใช้ชีวิตของผู้คน ต้องการที่จะสร้างความต้องการ (need) บางอย่างที่จะกลายเป็นสิ่งที่คุ้นเคยและขาดไม่ได้ในที่สุด ซึ่งถ้าธุรกิจของเราเป็นคนแรกที่สามารถค้นหาช่องโหว่ที่จะสามารถเข้าไปแก้ไขปัญหา หรือสร้างความต้องการนั้น ๆ ได้ ในไม่ช้ามูลค่าของธุรกิจนั้นก็จะสามารถไปถึงจุดที่เป็น Unicorn ได้ไม่ยาก แต่ในขณะเดียวกันก็ต้องระมัดระวังการเพิ่มขึ้นของคู่แข่งในอนาคตด้วย ดังนั้นการวางกลยุทธ์ให้เหมาะสมในตลาดที่มีการแข่งขันก็เป็นสิ่งที่ต้องคำนึงถึง

High on tech

หลาย ๆ คนอาจจะเคยคิดว่า Startup ก็คือธุรกิจที่เป็น tech company ซึ่งการที่เข้าใจไปในทิศทางแบบนั้นก็คงไม่ใช่เรื่องที่ผิดมากนัก เพราะเทรนด์ที่คล้ายคลึงกันอีกอย่างในวงการ Unicorn Startup คือ การมี Business Model ที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีที่ทันสมัย จากผลสำรวจพบว่าประมาน 87 เปอร์เซ็นต์ของโปรดักต์ยูนิคอร์นเกี่ยวข้องกับการผลิตซอฟต์แวร์ อีก 7 เปอร์เซ็นต์เป็นฮาร์ดแวร์ และ 6  เปอร์เซ็นต์ที่เหลือเป็นสินค้าและบริการอื่น ๆ 

Consumer-focused

ส่วนมากบริษัทที่เป็น Unicorn จะเป็นการทำธุรกิจแบบ B2C ซึ่งมีเป้าหมายในการตอบสนองความต้องการ ทำให้ผู้คนใช้ชีวิตได้ง่ายขึ้นอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน และเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของผู้บริโภค (end-consumer) แต่ในขณะเดียวกันก็ต้องมีโมเดลการทำ Pricing ที่เข้าถึงได้จึงจะทำให้เกิดการบริโภค เกิด transaction ที่ต่อเนื่อง

[Fact] ข้อมูล ณ เดือนพฤศจิกายน ได้ระบุไว้ว่าในขณะนี้มี Unicorn Startup ทั่วโลกทั้งหมด 500 แห่ง ซึ่งนั่นรวมไปถึง startup ที่เป็น Decacorn (1 หมื่นล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ ) และ Hectocorn (1 แสนล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ ) ติดตามดูการจัดอันดับมูลค่าสตาร์ตอัปได้ที่  https://www.cbinsights.com/research-unicorn-companies

จะเห็นได้ว่าในปัจจุบันจำนวนของ Startup ที่ประสบความสำเร็จนั้นมีเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าและความต้องการของคนที่มากขึ้น หวังว่าบทความนี้จะทำให้ผู้อ่านพอทำความเข้าใจเกี่ยวกับ Unicorn และ startup มากขึ้นเพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินธุรกิจของตนเอง

อ้างอิง:

• What Is A Unicorn Startup & How To Be One by Khushali Shah