Sitemap ดี Product ก็สำเร็จไปกว่าครึ่ง!

หลายคนอาจคุ้นหูกับคำว่า Sitemap แต่รู้หรือไม่ว่า Sitemap ไม่ได้มีแค่ประเภทเดียว วันนี้เราจะมาหาคำตอบไปพร้อมกันว่า Sitemap คืออะไรกันแน่ แล้วมีความสำคัญกับ Digital Product อย่างไร และ Sitemap ที่ดีมีลักษณะอย่างไร

Sitemap คืออะไร และมีกี่ประเภท?

Sitemap คือแผนผังหรือโครงของ Digital Product ของเรา ซึ่งช่วยให้เราเห็นภาพรวมโครงสร้างและลำดับชั้นของทั้ง Product เปรียบได้กับสารบัญของหนังสือ

Sitemap ที่พูดถึงกันในปัจจุบันสามารถแบ่งได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่ 

1. Site Architecture Sitemap หรือ Visual Sitemap

2. User Navigation Sitemap หรือ HTML Sitemap

3. Search Engine Sitemap หรือ XML Sitemap

โดยในบทความเราจะเน้นไปที่ Visual Sitemap เป็นหลัก

Visual Sitemap สำคัญอย่างไร?

Visual Sitemap เปรียบได้กับกระดูกสันหลังของ Digital Product มีขึ้นเพื่อกำหนดทิศทางการออกแบบ User Experience และการวางโครงสร้างในการ Develop ดังนั้นจึงมักเป็นสิ่งแรกที่ต้องทำในช่วงเริ่มต้นของการออกแบบ Visual Sitemap ที่ดีจะช่วยให้ขั้นตอนการทำ Wireframe และ Mockups ง่ายขึ้น เนื่องจากเราจะเห็นภาพรวมว่า Product ของเราจำเป็นต้องมีกี่หน้า มีลำดับชั้นอย่างไร และตอบโจทย์กับ Requirements ที่ได้รับมาครบถ้วนหรือไม่

Visual Sitemap ที่ดีช่วยให้ Product สำเร็จได้อย่างไร?

1. Navigational Clarity หรือความชัดเจนในการนำทาง 

• Sitemap ที่ดีจะแสดงโครงสร้างและลำดับชั้นของแต่ละหน้าให้ชัดเจน พร้อมทั้งแสดงความเชื่อมโยงของแต่ละส่วน จึงทำให้เราสามารถมองหาข้อมูลหรือ Functionality ที่ต้องการได้โดยง่าย ซึ่งช่วยประหยัดเวลาในการทำงานได้

2. Efficient Planning หรือการวางแผนอย่างมีประสิทธิภาพ 

• เนื่องจากเราสามารถเห็นโครงสร้างของ Product ได้อย่างชัดเจน เราจึงสามารถมอบหมายงานตาม Section, Page, หรือ Functionality ได้อย่างง่ายดาย ซึ่งมีส่วนช่วยให้การประเมินเวลาและงบประมาณได้ง่ายขึ้นอีกด้วย

3. Enhanced Collaboration หรือการทำงานร่วมกันอย่างมีประสิทธิภาพ

• ทุกคนในทีมสามารถใช้ Sitemap เป็นเหมือนคู่มือในการทำงานได้ เนื่องจากความชัดเจนของ Sitemap ที่ดีจะช่วยให้ทุกฝ่ายเข้าใจโครงสร้างทั้งหมดตรงกัน ทำให้ง่ายต่อการออกแบบ พัฒนาและนำเสนอ

4. Scalability หรือการรองรับการขยายตัว

• Sitemap ที่ดีจะออกแบบมาโดยคำนึงถึงการขยายตัวของ Product ในอนาคต ซึ่งมีส่วนช่วยให้การต่อยอด Product เป็นไปได้อย่างราบรื่น ซึ่งช่วยประหยัดทั้งเวลาและงบประมาณที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตได้

5. User-Centric Design

• Sitemap ที่ดีจะออกแบบโดยคำนึงถึงผู้ใช้งานเป็นหลัก ซึ่งมีส่วนช่วยให้ทีมเข้าใจธรรมชาติและความต้องการของผู้ใช้ได้มากขึ้น ดังนั้น Product ที่ออกมาจึงมักจะใช้งานง่าย ผู้ใช้ไม่ต้องเรียนรู้และปรับตัวมาก ทำให้ผู้ใช้เกิดความพึงพอใจ

วิธีการทำ Visual Sitemap

1. ลิสต์ Primary Pages ซึ่งคือหัวข้อ หมวดหมู่ หรือ Section หลักที่สำคัญที่สุดของ Product ของเรา เป็นสิ่งที่เราอยากให้ผู้ใช้งานเห็นและเข้าถึงได้ทันที

2. จากนั้นลิสต์ Secondary Pages สำหรับหัวข้อ หมวดหมู่ หรือ section ที่มีความสำคัญ แต่น้อยกว่า Primary Pages ในส่วน Secondary ผู้ใช้งานจะไม่เห็นในหน้าแรกของเรา

3. นำลิสต์มาจัดวางในรูปแบบ Family-tree โดยนำ Secondary Pages มาอยู่ภายใต้ Primary Page ที่มีความสอดคล้องกัน

4. ในกรณีที่มี Requirements มาอย่างละเอียด สามารถนำ Feature ที่ต้องการมาจัดวางไว้ภายใต้หน้าที่ต้องการได้ ส่วนนี้จะทำให้ทีมทำงานต่อได้ง่ายขึ้น

5. ปรึกษาทีมและผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง เพื่อวิเคราะห์ว่า Draft ของเรามีความครบถ้วนหรือไม่ มีหน้าไหนที่จำเป็นและไม่จำเป็นบ้าง เพื่อให้ Product ของเราออกมา Lean และ User-friendly ที่สุด

โดยขั้นตอนทั้งหมดนี้ สามารถทำผ่าน Online Tools ต่าง ๆ ที่มี Template ให้ เช่น Miro หรือจะเขียนแต่ละหน้าใส่ Sticky Notes เพื่อจัดเรียงก็ได้

เราได้รู้จัก Sitemap มากขึ้น พร้อมทั้งเห็นความสำคัญและประโยชน์จาก Sitemap ที่ดี ซึ่งช่วยให้เราประหยัดทั้งเงินและเวลาไปแล้ว หวังว่าข้อมูลและวิธีการที่เรานำมาเสนอในวันนี้จะช่วยให้ Digital Product ของทุกคนสำเร็จอย่างราบรื่นนะคะ