ทำไมเราต้องมี Safety Requirements Specification (SRS)

เมื่อเราพูดถึงการผลิตไม่ว่าจะเป็นซอฟต์แวร์หรือผลิตภัณฑ์ ความปลอดภัยเป็นปัญหาสำคัญ และหากเรามองข้ามอาจส่งผลให้เกิดความเสี่ยงที่ร้ายแรงได้ ระบบการรองรับด้านความปลอดภัยได้กลายเป็นองค์ประกอบมาตรฐานของระบบความปลอดภัย เนื่องจากการเกิดอุบัติเหตุในการทำงานที่เกิดจากปัญหาความผิดพลาดการทำงานของระบบ เพื่อป้องกันอุบัติเหตุที่ร้ายแรงเอกสาร Safety Requirement Specification (SRS) ที่เหมาะสมต้องครอบคลุมความต้องการด้านความปลอดภัยทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับโปรเจกต์นั้น ๆ

Safety Requirements Specification (SRS) คืออะไร ?

Safety Requirements Specification (SRS) เป็นเอกสารที่ใช้ในการระบุความต้องการทางด้านความปลอดภัยสำหรับระบบหรือผลิตภัณฑ์ใด ๆ ที่มีความเสี่ยงต่อความปลอดภัยของผู้ใช้หรือสิ่งแวดล้อม หรืออาจเป็นเอกสารที่จำเป็นสำหรับการประเมินความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์หรือระบบที่อยู่ในกระบวนการพัฒนา

SRS ช่วยให้ผู้ออกแบบระบบและผู้พัฒนาเข้าใจและสื่อสารความต้องการทางด้านความปลอดภัยให้เข้าใจตรงกันได้ โดยรวมถึงปัญหาความปลอดภัยที่อาจเกิดขึ้น ข้อกำหนดเกี่ยวกับความปลอดภัยที่ต้องปฏิบัติ และตัวชี้วัดที่ใช้ในการตรวจสอบการปฏิบัติตามความต้องการดังกล่าว

Safety Requirements Specification (SRS) สำคัญขนาดไหน ?

Safety Requirements Specification (SRS) เป็นเอกสารที่สำคัญอย่างมากในการพัฒนาระบบหรือผลิตภัณฑ์ที่มีความปลอดภัย ดังนั้นเพื่อให้เข้าใจถึงความสำคัญของ SRS ได้อย่างชัดเจนมากขึ้น นี่คือบทความที่อธิบายเหตุผลที่ SRS สำคัญอย่างมาก ดังตัวอย่างต่อไปนี้

1. ระบุความต้องการทางความปลอดภัย : SRS ช่วยในการระบุและบ่งบอกรายละเอียดความต้องการทางความปลอดภัยของระบบหรือผลิตภัณฑ์ ทำให้ทุกคนในทีมเข้าใจความสำคัญของความปลอดภัยและตระหนักถึงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น การระบุความต้องการทางความปลอดภัยให้ชัดเจนจะช่วยให้ทีมงานมีแนวทางในการออกแบบ และพัฒนาระบบหรือผลิตภัณฑ์ที่มีระดับความปลอดภัยที่เหมาะสม

2. สื่อสารความต้องการทางความปลอดภัย : SRS เป็นช่องทางในการสื่อสารความต้องการทางความปลอดภัยให้กับทุกคนที่เกี่ยวข้อง เช่น ทีมพัฒนา ผู้ออกแบบ ผู้ใช้งาน หรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต่อความปลอดภัย การสื่อสารที่ชัดเจนและถูกต้องจะช่วยลดความขัดแย้งและความเข้าใจผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้น

3. บำรุงรักษาความปลอดภัย : SRS เป็นเครื่องมือที่ช่วยในการกำหนดความต้องการทางความปลอดภัยที่สำคัญเพื่อบำรุงรักษาความปลอดภัยของระบบหรือผลิตภัณฑ์ หากมีการเปลี่ยนแปลงในระบบหรือผลิตภัณฑ์ เอกสาร SRS จะช่วยในการตรวจสอบว่า ความต้องการทางความปลอดภัยยังคงถูกต้องหรือไม่

4. การประเมินความปลอดภัย : SRS เป็นแหล่งข้อมูลสำคัญในการประเมินความปลอดภัยของระบบหรือผลิตภัณฑ์ ทำให้เป็นไปตามมาตรฐานและกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง การประเมินความปลอดภัยที่ถูกต้องจะช่วยให้สามารถระบุ และแก้ไขปัญหาความปลอดภัยที่เป็นไปได้ก่อนที่จะเกิดอันตรายใหญ่ขึ้น

5. การเพิ่มคุณค่าของผลิตภัณฑ์ : การทำงานตามความต้องการทางความปลอดภัยที่ระบุใน SRS ช่วยให้ผลิตภัณฑ์มีคุณค่าสูงขึ้น ความปลอดภัยที่สูงจะช่วยเสริมสร้างความเชื่อมั่นให้กับลูกค้า และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับองค์กรหรือผู้พัฒนา

จากตัวอย่างข้างต้น การเขียนเอกสาร SRS มีความสำคัญอย่างมากในการพัฒนาระบบหรือผลิตภัณฑ์ที่มีความปลอดภัย ช่วยให้ทีมงานมีแนวทางและแผนการทำงานที่ชัดเจน ช่วยลดความเสี่ยงและปัญหาที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัย นอกจากนี้ยังช่วยให้ผลิตภัณฑ์มีคุณภาพและความไว้วางใจสูงขึ้น ดังนั้น การทำ SRS เป็นขั้นตอนสำคัญในการพัฒนาและใช้งานของระบบที่มีความปลอดภัย

Safety Requirements Specification (SRS) CheckList

Credit https://mangansoftware.com/what-should-be-in-a-safety-requirements-specification-srs/

1. Hazard Prevention - SRS จำเป็นต้องระบุความเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดอันตรายที่แต่ละฟังก์ชันความปลอดภัยที่ระบุไว้ใน SRS มีเป้าหมายในการป้องกันเพื่อความปลอดภัยในระบบ การระบุความเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดอันตรายที่ SRS ต้องการป้องกันเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากฟังก์ชันความปลอดภัยจะถูกออกแบบมาเพื่อป้องกันอันตรายที่ระบุไว้ นอกจากนี้ฟังก์ชันความปลอดภัยที่เกี่ยวข้องต้องดำเนินการตามหน้าที่ที่กำหนดไว้ใน SRS เพื่อให้สามารถป้องกันอันตรายได้อย่างมีประสิทธิภาพ
   
   

2. Operating Modes - ใน SRS ควรระบุให้เข้าใจถึงการทำงานในฟีเจอร์ต่าง ๆ ของระบบ และอธิบายการทำงานเมื่อเกิดเหตุการณ์ที่ไม่ตรงตามความต้องการ โดยรวมถึงการเข้าใช้งาน การทดสอบ การปรับปรุง และการบำรุงรักษา คำอธิบายเหล่านี้ควรมีรายละเอียดอย่างชัดเจนเพื่อให้ผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถเข้าใจและปฏิบัติตามได้ตรงตามที่กำหนดไว้ใน SRS
   
   

3. Safety Instrumented Functions Performance - ความพร้อมใช้งานและความน่าเชื่อถือ 
   
   

4. Device Functional Requirements - SRS ต้องกำหนดความคาดหวังในการทำงานสำหรับอุปกรณ์ เช่น ช่วงเวลาการทำงานของฟีเจอร์ ความถูกต้องของการทำงาน เป็นต้น
   
   

5. Safety Instrumented System Design Requirements - SRS ต้องระบุความต้องการการออกแบบที่เฉพาะเจาะจงและต้องพิจารณาวิธีการดำเนินงานขององค์กรนั้น ๆ เช่น การเลือกใช้ Component ที่ยอมรับได้ และ Technical Standard เป็นต้น
   
   

6. Operation and Maintenance Requirements - SRS ต้องกำหนดความต้องการในการทดสอบและการยืนยันความถูกต้อง ตลอดอายุการใช้งาน SRS ควรกำหนดว่าต้องมีขั้นตอนการดำเนินงานต่อไปนี้ เช่น ขั้นตอนการทำงาน ขั้นตอนการทดสอบ บันทึกข้อมูลประสิทธิภาพ เป็นต้น

จะเห็นได้ว่าเอกสาร SRS เป็นเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาระบบหรือผลิตภัณฑ์ที่มีความปลอดภัย เพื่อให้ทุกคนในทีมงานเข้าใจและปฏิบัติตามความต้องการทางความปลอดภัยอย่างถูกต้อง

แหล่งอ้างอิง

• What really should be in a Safety Requirements Specification (SRS)?

• Why Is an SRS (Safety Requirement Specification) Important?

• ความปลอดภัยในงานวิศวกรรมระบบเครื่องมือวัดและควบคุมทางอุตสาหกรรม

• เอกสาร Safety Life-Cycle

• https://fses.global/service/safety-requirements-specification/#:~:text=Safety%20Requirements%20Specification-,The%20Safety%20Requirements%20Specification%20(SRS)%20is%20a%20core%20document%2C,for%20each%20of%20the%20SIFs.